Fiziksel gelişim, KPSS gelişim psikolojisi içinde önemli bir konu olarak ele alınmaktadır. Bedensel gelişim, psikomotor gelişim veya devinimsel gelişim olarak da bilinen bu süreç, doğum öncesi dönemden ergenlik dönemine kadar farklı evreleri içermektedir. Bu makalede, fiziksel gelişim evrelerini ayrıntılı bir şekilde inceleyeceğiz ve her bir dönemin özelliklerini ele alacağız.
1) Doğum Öncesi Dönem
Fiziksel gelişim evrelerine baktığımızda, ilk durağımız doğum öncesi dönemdir. Bu dönem, gebeliğin başlangıcından doğuma kadar olan zaman dilimini kapsar. Doğum öncesi dönem de genellikle beş ayrı evreden oluşur.
- Germinal Dönem: Gebeliğin ilk iki haftasıdır. Bu dönemde zigot, mitoz bölünme yoluyla oluşur. Ektoderm, mezoderm ve endoderm tabakaları oluşur. Ektoderm, saç, deri ve tırnak gibi dışsal yapıları geliştirirken, mezoderm iç organlar, kas-iskelet sistemi gibi yapıların temelini atar. Endoderm ise iç organları oluşturur.
- Dölüt Dönemi: Zigot, döllenme sonucu oluşur ve dölyatağına yerleşimi tamamlanır. Bu dönemde embriyo gelişmeye başlar.
- Embriyo Dönemi: Zigotun 2. haftasından itibaren plasenta oluşur. Kalp atışları başlar, kan damarları ve sinir sistemi gelişir. Gebelik 8. haftaya geldiğinde dölütün varlığı hissedilir.
- Fetüs Dönemi: Cinsel organlar gelişir, uyarıcılara tepki verilir, kas hareketleri gözlenir. Nöronların oluşumu başlar, gözler açılır, deri ve saç gelişimi gerçekleşir. Bu dönemde döl yatağı dışında da yaşayabilecek hale gelinir.
2) Bebeklik Dönemi (0-2)
Doğum sonrası hızlı bir fiziksel gelişimin yaşandığı dönemdir. Refleksif nitelikler amaçlı hareketlere dönüşmeye başlar.
- Refleksler: Yeni doğan bebeklerde nefes alma, emme, yutma gibi temel refleksler görülür. Moro, palmar, tonik boyun ve Babinski gibi refleksler de bu dönemde gözlemlenir.
- Motor Beceriler: Bebekler 0-6 ay arasında biberonu tutabilir, nesnelere ulaşabilir, pozisyonlarını değiştirebilir. 6-12 ay arasında oturur, sürünür, ayağa kalkmaya çalışır.
3) İlk Çocukluk Dönemi (3-6)
Bu dönemde sinir sistemi gelişimini büyük ölçüde tamamlar ve kas göz koordinasyonu gelişir.
- Büyük Kas Hareketleri: 3 yaş civarında çocuklar top atarken iki kolu kullanır. El göz koordinasyonu henüz tam gelişmemiştir.
- Motor Beceriler: 3-4 yaş arasında merdivenleri çıkabilir, düğme ilikleyebilir. 4-5 yaş arasında kendi kendine giyinebilir, üçgen ve kareleri çizebilir. 5-6 yaş arasında ise top oynayabilir, bisiklete biner ve basit düğmeleri ilikleyebilir.
4) İkinci Çocukluk – Okul Dönemi (7-11)
Fiziksel gelişim daha yavaş bir hızda devam eder. Çocuklar ince motor becerilerini geliştirebilir ve kas göz koordinasyonu gerektiren etkinliklerde daha başarılı olurlar.
5) Ergenlik Dönemi (12-18)
Ergenlik dönemi, cinsiyet özelliklerinin kazanıldığı bir geçiş dönemidir. Birincil ve ikincil cinsiyet özellikleri bu dönemde belirginleşir. Hormonların etkisiyle iskelet yapıları hızla gelişir. Bu dönemde fiziksel değişimlerin yanı sıra sosyal ve duygusal değişimler de yaşanır.
Sonuç olarak, fiziksel gelişim evreleri, KPSS gelişim psikolojisi içinde önemli bir konu olarak karşımıza çıkar. Her bir evre, bedensel ve motor becerilerdeki değişimleri, ref